Ngập ngừng/ Thơ Hồ Dzếnh/ Thái Hy st

Ngập ngừng
Thơ Hồ Dzếnh

***

Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé! 
Ðể lòng buồn tôi dạo khắp trong sân 
Ngó trên tay, thuốc lá cháy lụi dần... 
Tôi nói khẽ: Gớm, làm sao nhớ thế? 

Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé! 
Em tôi ơi! tình có nghĩa gì đâu? 
Nếu là không lưu luyến buổi sơ đầu? 
Thuở ân ái mong manh như nắng lụa 
Hoa bướm ngập ngừng, cỏ cây lần lữa 
Hẹn ngày mai mùa đến sẽ vui tươi 
Chỉ ngày mai mới đẹp, ngày mai thôi! 

Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé! 
Tôi sẽ trách - cố nhiên! - nhưng rất nhẹ 
Nếu trót đi, em hãy gắng quay về 
Tình mất vui khi đã vẹn câu thề 
Ðời chỉ đẹp những khi còn dang dở 
Thư viết đừng xong, thuyền trôi chớ đỗ 
Cho nghìn sau... lơ lửng... với nghìn xưa...
Lời bàn:
             Đây có thể gọi là thứ thơ của vô cùng (Póesie de l'infini).Xuất thần thi nhân đã biến thành hiền giả.
             Hạnh phúc đâu có đơn độc trên cõi đời tương đối nầy.Hạnh phúc thường ở trong mộng nhiều hơn ở trong thực.Trái lại, cái họa đâu phải luôn luôn ở nơi cái họa, mà thường ở chỗ lo sợ về cái họa ấy hơn là ở nơi cái họa ấy. Chết, đâu có đáng sợ; sợ chết mới đáng sợ.

            Hạnh phúc đâu phải nằm trong hạnh phúc, mà nằm trong lúc đợi chờ. Sướng nằm trong khổ, phúc nằm trong họa, cho nên ngày xưa Thánh nhân thường căn dặn: Bất dục đắc! Cái gì cầu mong mà khó được đều đẹp cả, có thể gọi là đẹp nhất trần gian. Nhưng khi nắm được nó trong lòng bàn tay rồi thì tất cả đều trở thành tầm thường, bớt lần sự khát khao thèm muốn-nguồn gốc của hạnh phúc.

         Nhà văn Tây phương Dominique Dunois nói rất đúng: La réalisation d'un rêve étant la destruction de ce rêve, le rêve de ma vie est de ne pas réaliser mes rêves. (Thực hiện được một cái mộng nào là tiêu diệt cái mộng ấy, cho nên cái mộng của đời tôi là không thực hiện những cái mộng của tôi).

          Ái tình là gì? Phải chăng là cạm bẫy của tạo hóa để đánh lừa con người vào cái việc tiếp tục cuộc sinh sinh bất tận của trời đất, chứ đâu phải để hưởng hạnh phúc ái tình. Cho nên khi con người sực tỉnh giấc chiêm bao, mới hay rằng yêu một phút để mang sầu trọn kiếp như nhà thơ Vũ Hoàng Chương đã viết. Sáu mươi bốn quẻ trong kinh Dịch tượng trưng cuộc thiên diễn bất tận của tạo hóa, đâu có quy kết ở quẻ Ký Tế (đã xong), mà quy kết ở quẻ Vị Tế (chưa xong),bởi chỉ có cái gì chưa xong thì sự việc mới được gọi là dang dở, nâng cao lên là vô cùng tận:

            Đời chỉ đẹp những khi còn dang dở...

Nguồn: Trích Cái cười của thánh nhân, Thu Giang Nguyễn Duy Cần, trang 244, nxb Trẻ, năm 2013.