CÔ TÚ     
 
 Tùy bút của Phượng Ngày Xưa
               ***
     Ba má tổ chức tiệc mừng thi đậu Tú Tài 2 cho tôi thiệt không đúng lúc chút nào vì bạn bè tôi đều vắng mặt, một phần  có thể là vì tự ái , phần nữa là vì nếu thi đậu thì phải lo ôn bài để thi Đại Học, còn nếu rớt thì cũng phải chạy nước rút để thi lại kỳ 2 .
     Ba má hãnh diện với lời chúc mừng của cô bác láng giềng nên cười nói huyên thuyên, bác Tư Q khều vai má nói:
_ Ở làng mình chỉ có con nhỏ nầy là gái mà đậu tú tài đó nhen, để tui làm mai nó cho… tiếng bác nhỏ dần, tôi không còn nghe tiếp được gì…
     Tiệc tan, tôi đang cùng má và chị hai dọn dẹp chợt giật mình vì nghe anh ba hỏi:
_ Anh trai tiền tuyến hổng về chúc mừng em gái hậu phương hả “ cô tú”?
_ Phép đâu mà về
_ 24 giờ thôi mà cũng không có được sao ?
_ Chiến trường đang sôi động mà anh …
     Hơn hai năm rối, bận lo học hành thi cử nên gần như quên hẳn anh lính Bộ binh  nầy nhưng làm sao quên được vì anh đáng thương lắm. Mồ côi cha mẹ từ nhỏ, anh sống nhờ vào cơm Trại Đường của Đạo Cao Đài để ăn học , anh đã chon nghiệp lính sau khi đậu tú tài và đang đóng quân ở miền rừng núi Cao Nguyên, nơi có nhiều “Sơn nữ Phà Ca”…Còn đang bồi hồi nghĩ về anh thì anh ba lại lên tiếng:
_Còn anh chàng mục đồng phía sau nhà đâu ?
_Mắc lo gạo bài để thi Đại Học Sư Phạm, đó là mộng ước của anh ta mà…
     Thật vậy, anh đã từng mơ được làm giáo sư từ lúc còn phải chăn trâu mướn ngoài đồng ruộng phía sau nhà tôi suốt thời Tiểu học… Rồi mỗi đứa một nơi cho đến khi gặp lại anh ở lớp Đệ Tam B1THTN, Trong 3 năm học Đệ Nhị Cấp,hai đứa  cùng nhìn nhau với ánh mắt ngỡ ngàng vụng dại … Còn đang bâng khuâng thì anh ba lại hỏi tiếp:
_Thế còn cái anh đàn hay hát giỏi sao cũng không tới?
_À, Anh ấy học chung từ lớp Đệ Tam B1  nhưng lâu rồi không gặp,dân nhà giàu, hào hoa phong nhã lắm , chắc đã cùng” mấy em” đi du ca khắp miền đất nước…
     Anh ba tôi quả đúng là” cao thủ”, anh không hề hỏi tôi về chuyện tình cảm riêng tư nhưng vẫn âm thầm dò xét để biết từng chân tơ kẻ tóc về tôi… Chắc phải khổ dài dài vì anh quá! Chợt Má lên tiếng:
_ Hồi nãy bà tư Q nói với má là sẽ làm mai con cho con trai ông bác sĩ T đó, gia đình người ta là danh gia vọng tộc, con vào đó sẽ nhờ được tấm thân…
     Tôi lắc đầu nguầy nguậy:
_À… À… cái thằng đó… nó khùng má ơi !
_ Khùng gì mà khùng ? Nói bậy không hà
     Chị hai xen vào:
_ Thiệt vậy đó má, con đi bán ngoài chợ nghe người ta nói um trời luôn
     Rồi chị lầm bầm:
_Con gái người ta mới lớn mà đòi mai mối cho thằng điên.
_ Vậy thì tàn đời con rồi má ơi…
     Vừa nói tôi vừa cười ngặc ngoẽo, má ngẩn người ra một lúc rồi nói:
_Vậy con cố học làm bác sĩ để khi ba má già nua sẽ được con chăm sóc
_ Hổng được đâu má, vì con dốt Pháp Văn lắm,  mà ở trường Y, người ta giảng toàn tiếng Pháp không hà…
     Ba chợt lên tiếng:
_ Thôi thì ráng thi vô Đại Học Sư Phạm đi, ra làm giáo sư sẽ được thiên hạ trọng vọng
     Tôi lè lưỡi:
_Nghề dạy học là nghề bán cháo phổi, còm cõi cả đời, con sợ lắm…
     Nhìn mặt má buồn thiu, tôi thấy thương má quá vội chạy đến ôm má thủ thỉ:
_ Con học Luật, con sẽ làm Luật Sư, má chịu hông ?
     Má chưa kịp trả lời thì anh ba lại phá rối:
_Không được đâu má ơi, con nhỏ nầy mà làm Luật sư thì hổng ai dám rước nó đâu vì người ta sợ trốc nóc nhà với lời cải bướng của nó
_Lúc đó em cải đúng Luật à nhen… Còn nếu em làm thầy giáo thì sao ?
_Lại càng không được vì cô cứ tưởng chồng  là học trò  nên tha hồ hành hạ, có phải chết người ta không chứ ?
   Tôi vênh mặt nhìn anh định phản đối thì Ba can thiệp ngay:
_ Thây kệ nó mà, thích gì cứ để cho nó làm nấy, sau nầy nó sẽ hổng đổ thừa ai
    Chị hai xen vào:
_Ba nói đúng đó, cũng như con vậy thôi
     Tôi quay nhìn chị, quá khứ đời chị hiện về:Ở cái tuổi còn hồn nhiên vô tư,  chị đã bỏ học giữa chừng để cho đàn em nhỏ dại được ăn học…Còn chị , sáng bán cá ở chợ, trưa chiều lo cơm nước và chăn đàn heo ở nhà. Gần chục năm trời, chị không hề nghĩ đến bản thân mình, không quen biết ai nhưng vẫn có người để ý thương yêu và cưới, anh rể là công chức ngành thông tin, hiền lành, tốt bụng nên dù đã “đưa chị về dinh” nhưng vẫn để chị ở lại đây ,  tiếp tục lo từng miếng cơm manh áo cho ba má và các em . Đúng là chị tự quyết định về tương lai của mình nhưng mà vì ai kia chứ?  Đúng là vì chúng em mà... Chị vẫn lui cui dọn dẹp trong khi thằng con chị lẩn quẩn bên chân … Mắt tôi cay xè, tôi chạy vội xuống bếp để giấu giọt nước mắt xốn xang…        
 Mùa thi năm 1963