Bạch Đằng Giang tặng biệt/ Trích Lưu Hương ký, Hồ Xuân Hương

Mời quý bạn vào xem bài mới cập nhật

Bài số 1

Bạch Đằng Giang tặng biệt

Hồ Xuân Hương

Lòng nọ chớ rằng mây nhạt nhạt/ Lời kia này đã núi giăng giăng./HXH

Khấp khểnh đường mây bước lại dừng  (1)

Là duyên là nợ phải hay chăng 

Vịn hoa khéo kẻo lay cành gấm, (3)

Vục nước xem mà động bóng giăng.

Lòng nọ chớ rằng mây nhạt nhạt  (5)

Lời kia này đã núi giăng giăng.

Với nhau (*) tình nghĩa sao là trọn, (7)

Chớ thói lưng vơi cỡ nước Đằng

Văn bản chữ Nôm

白  籐  江  贈  别

泣  耿  塘  𩄎  𨀈  吏 

 縁  𧴱 沛 咍 庒

永 花 窖 𢯦 梗 䌝

扑 渃 䀡 麻 動 𣈖   𦝄

𢙱  奴 𠤌 𠺘  𩄎  𤁕   𤁕

𠳒  箕 尼 㐌 𡶀  綾 綾

買 憢 情 義 𣇟  侖

𠤆 𢟔   凌 潙  渃 籐

Chú giải

Tiêu đề:Tặng bạn khi chia biệt ở sông Bạch Đằng.

(*) Có lẽ là chữ nhau. Văn bản chép sao. 𣇟

Thư Viện Online

 khấp khểnh: 泣耿 , gồ ghề, lởm chởm khó đi.

đường mây, 塘 𩄎,chữ  Hán Việt là vân trình 雲程,đường lên mây, đường công danh, ở đây có thể hiểu là con đường tràn ngập niềm vui.

Đường mây cười tớ ham dong ruỗi,
Trướng liễu thương ai chịu lạnh lùng

Giã vợ đi làm quan, Phan Thanh Giãn

Vịn hoa, 永花,Đặt bàn tay dính vào như vịn vai. Cũng có nghĩa như vin, đưa tay sờ, níu kéo nhẹ nhàng sự vật gì:

Công anh đắp nấm trồng chanh,

Chẳng được ăn quả vin cành cho cam.

Xin đừng ra dạ Bắc Nam,

Nhất nhật bất kiến như tam thu hề,(*)

Huống tam thư như bất kiến hề,

Đường kia nỗi nọ như chia mối sầu.

Ca dao

(*)Một ngày không gặp ai,

 là ngày mong chờ dài

như ba năm khắc khoải,

thương nhớ vơi đầy.

cành gấm, 梗 䌝, cành có vải, loại vải thêu nhiều màu sắc, rất đẹp, khá đắt tiền.Ở đây là cành hoa có nhiều hoa quý và đẹp.

Vục nước, 扑 渃 đưa tay duống dưới nước để tìm kiếm, nắm bắt vật gì.

lưng vơi cỡ nước Đằng, 凌 潙  渃 籐,Nước Đằng là một nước nhỏ thời Xuân Thu Chiến Quốc, bị ép giữa 2 nước lớn là Tề và Sở nên luôn phải giữ gìn. Tác giả dùng điển này để chỉ nỗi khổ của một người có hai vợ:
Ngoảnh mặt sang Tề e Sở giận,

Quay đầu về Sở sợ Tề ghen,

*Đại ý:

(1-2), Con đường vui và con đường tình.

(3-4-5-6),Trong tình yêu, cần phải đứng đắn và chung thủy.

 (7-8), Lời cuối tỏ lòng

*Diễn ý bài thơ:

-Trên con đường vui, gồ ghề, lúc bước, lúc dừng.

-(Cùng đăng trình), mà biết có thành duyên nợ chi không?

-Như yêu một đóa hoa, không tham lam yêu cả cành hoa đẹp khác,( Cành gấm, hiểu là cành hoa có nhiều hoa đẹp).
-Và cũng như không nên có cử chỉ sỗ sàng, thô bạo không đẹp.(ngắm bóng trăng trong nước, rất ngoạn mục; thò tay vục nước để bắt lấy bóng trăng, là rất thô bạo.(Chớ nên thả mồi, bắt bóng; đứng núi nầy, trông núi nọ; tham đó, bỏ đăng; tính cách của kẻ ăn xổi ở thì, không chung tình).

-Thời gian càng dài lâu, tấm lòng chàng cũng không nên nhạt nhạt như những thức mây nổi đầy trời kia.

-Riêng những lời vàng đá, thiếp nguyện luôn mãi tạc dạ như những dãy núi sừng sững, vĩnh cửu, giăng giăng.

-Tình nghĩa với nhau, miễn sao trọn ven là thỏa lòng,

-Đừng nên như thói đời, nửa vời, cái thói của kẻ ở nước Đằng ngày xưa.

*Diễn thơ của Ngân Triều:

Vẹn tình nhân nghĩa, cho đành,/ Nửa vời như thói nước Đằng trớ trêu.

Ngân Triều diễn thơ.

Đường vui,  lúc bước, lúc dừng.

Đồng hành chưa biết vội mừng hay không.

Yêu hoa, xác tín một bông,

Chóng vờ trang nhã; chầy mong sỗ sàng!

Bẽ bàng mây nhạt thời gian,
Đá vàng lòng núi giăng giăng, vĩnh hằng,

Vẹn tình nhân nghĩa, cho đành,

Nửa vời như thói nước Đằng trớ trêu.

Ngân Triều diễn thơ.