Chủ Nhật, 28 tháng 4, 2013

ĐẤT/ Truyện thật ngắn của Đào Anh Dũng


Đất - Truyện thật ngắn

Đất

đàoanhdũng
(Tạp chí Văn Hóa Việt Nam, số mùa Xuân 2013)

    Hành lý của mẹ và em vỏn vẹn chỉ có hai cái va-li nhỏ nhưng tâm tình của 15 năm xa cách chất chứa muôn trùng. Hàn huyên đến quá nửa đêm, chưa ai thấy hết chuyện để nói, để hỏi. Lo ngại mẹ mệt sau hơn 24 giờ bay, anh định mời mẹ và em vào phòng nghỉ, mai kể tiếp thì mẹ bỗng hỏi:
    “À, còn cái gói đất ba con gởi đâu rồi? Sao chưa đưa cho anh hai?”
    Cô em lục soạn một hồi mới tìm ra một gói giấy nhỏ, vuông vức, bằng hai ngón tay, buộc dây thun, mẹ dấu trong túi áo bà ba.
    “Đây, con tìm ra rồi. Cứ lo kể chuyện ... may không thôi quên mất! Anh hai còn nhớ trong một lá thơ anh gởi về, anh than buồn, tiếc sao hôm ra đi anh không mang theo một chút đất cho đỡ nhớ quê hương ...”
    “Ờ ... ờ ... nhớ chứ. Mấy năm đầu xa xứ lủi thủi một mình, anh buồn, nhớ nhà lắm!”
    “Đọc lá thơ đó ba cũng buồn, thấy mà thương. Vài hôm sau ba đưa cho em cái gói này, biểu em cất trên bàn thờ Ông Bà, sau này có ra đi thì nhớ mang theo cho anh.”
Anh cầm gói đất trong tay, ngồi trầm ngâm. Tâm tư anh quay về những ngày cuối tháng tư năm 1975, anh về nhà hỏi ý kiến, cha bảo, “Tới nước này thì còn làm gì được nữa. Mấy con lính tráng, đứa nào đi được thì cứ đi, đừng lo cho ba má. Ba má phải ở lại trông nom mồ mả Ông Bà. Đất nước mình không ai biết rồi sẽ ra sao?” Loạn năm ấy, anh em một số thoát được; mấy năm sau, số khác vượt biên; ở lại quê nhà chỉ còn cha mẹ và cô em út. Khi có đủ điều kiện anh làm giấy bảo lãnh cha mẹ và em ngay nhưng cha cứ chần chừ, không nộp đơn xin đoàn tụ. Đến khi nhà nước giải tỏa khu đất nghĩa trang ven thị xã, cha lo bốc mộ Ông Bà, thân nhân, thiêu hài cốt, gởi vào chùa xong ông mới đổi ý, xúc tiến chuyện ra đi. Chẳng may, ông ngã bệnh; tuy không trầm trọng nhưng sau đó ông qua đời vì thiếu thuốc men. Mới đó mà đã ba năm.
    Anh run run mở gói đất quê hương cha gởi. Gói đất nhỏ xíu mà lòng anh trĩu nặng. Nhưng lạ thay, đất cha gởi sao màu đỏ au? Anh chợt hiểu, mắt cay, lòng chết điếng, loáng thoáng nghe tiếng mẹ nói:
    “Đất gì mà giống bột điều làm bánh vậy? Ba con chưa lẩn mà!”

đàoanhdũng 

4 nhận xét:

  1. giao sinh nuApril 27, 2013 at 3:42 AM
    Đọc xong cứ ngậm ngùi....

    Trả lờiXóa
  2. đàoanhdũngApril 27, 2013 at 10:20 AM
    Một nỗi buồn khôn nguôi. Cám ơn bạn đã chia sẻ cảm tưởng.

    Trả lờiXóa
  3. đàoanhdũngApril 28, 2013 at 7:13 AM
    Dũng thân mến,
    Không rõ vì lý do gì, anh đăng comment vào bài "Đất" của Dũng không được. Trong khi đợi chờ anh khắc phục, nhờ em đăng lời bình giúp anh nhé!

    Hình tượng "gói đất" trong truyện là hình ảnh thu nhỏ của đất nước, của quê cha đất tổ đối với những người con còn có một tấm lòng tha thiết với cội nguồn. Cách cấu trúc, cách dẫn chuyện và giải mã cốt truyện thật hay. Đó là mặt nổi, dễ cảm nhận của độc giả.
    Riêng tôi, cái hay của "Đất", không phải chỉ dừng lại ở điểm đó.
    "Đất" là bột điều, bột làm bánh, còn gọi là "bột son", mở rộng nâng cao còn có thể hiểu là tấm lòng mãi sáng chói trong thâm tâm, dù đường trần dâu bể, chông gai.
    "Gói đất bằng bột điều, bột son, (màu đỏ au),đơn sơ (buộc dây thun) như một lời di huấn ân tình của một người cha tuyệt vời. Hình tượng đó không chỉ có ý nghĩa là quê cha đất tổ mà nó còn ẩn chứa trong đó cả một tấm lòng son (đan tâm), đỏ au, vằng vặc như trăng rằm Nguyên Tiêu.
    Đoạn kết chỉ có 6 câu, mở nút, giải mã, bất ngờ, thi vị, khéo léo...chứng tỏ tác giả đầu tư suy nghĩ rất nhiều...mới thể hiện "đúng nốt ngân của đặc trưng thể loại truyện ngắn, vốn rất khó xây dựng; để tác phẩm tự nổi lên môt cái nhãn: truyện ngắn hay".
    Mặt khác, Cho dẫu tác giả đã ghi rõ thể loại của tác phẩm là "Truyện thật ngắn" nhưng tôi cảm thấy nó không ngắn chút nào. Tôi còn cảm nhận những "dư ba" của nó thật lâu...thật lâu trong lòng mình, như những hạt sương long lanh...những hạt sương long lanh, treo trên mấy cánh hoa Pensée trước thềm, trong ánh bình minh rực rỡ...
    Thân ái, Ngân Triều.

    Trả lờiXóa
  4. đàoanhdũngApril 28, 2013 at 7:24 AM
    Xin cám ơn anh Ngân Triều. Lời bình của anh thật chơn tình và thâm sâu. Chén trà buổi sáng của tôi hôm nay sao thơm ngon lạ lùng. Xin mời anh nâng chén. đàoanhdũng

    Trả lờiXóa