Thứ Bảy, 1 tháng 11, 2014

"JE CROYAIS QUE VIEILLIR..." Tuổi vào Thu/ Marcelle Paponneau/ Cảnh Tú chuyển

Bản dịch từ một bài thơ Pháp ngữ..
             TUOI VAO THU..!!??
          Thân chuyễn,không biết người dịch

"JE CROYAIS QUE VIEILLIR..." 
 Marcelle Paponneau
Je croyais que vieillir me rendait bien maus​sade,
Craignant chaque saison, les années, le tapage,
Le grand vent et la pluie, l'esprit qui se dégrade,
Les cheveux clairsemés, les rides du visage.
Et puis je m'apercois* que vieillir n'a pas d'âge,
Qu' il ne faut point gémir, au contraire chanter.
Et même, à petits pas, les jours ont l'avantage
  D'être beaux et trop courts quant il sont limités.
Je croyais que vieillir c'était le ciel tous gris,
Le printemps sans les fleurs, les lèvres sans sourire,
Les fleurs sans chansons, les arbres rabougir,
Un livre sans histoire, un crayon sans écrire.
Et puis je m'aperçois que vieilir rendre bien sage,
Que je vis chaque instant sans penser à demain,
Que je ne compte plus les anneés de mon âge,
Peu importe le temps, le crayon à la main.
Je croyais que vieillir transformerait mon âme,
Que je ne saurais plus contempler les étoiles
Que mon coeur endurci n'aurait plus cette flamme,
Qui transforme ma vie lorsque le ciel se voile.
Et puis je m'aperçois que les plus belles roses
Fleurissent à l'automne et sous mes yeux ravis,
Je respire très fort ce doux parfum que j'ose
Garder pour embaumer l'automne de ma vie.


Bản dịch từ một bài thơ Pháp ngữ.
                                                         Tuổi vào thu...?
Tôi cứ nghĩ tuổi già đầy nỗi sợ,
Sợ mùa sang, sợ năm tháng qua mau,
Sợ gió mưa, sợ tâm hồn băng hoại,
Sợ tóc phai màu, sợ cả nếp nhăn.
Nhưng nhận ra tuổi già không giới hạn,
Không muộn phiền còn đem lại nguồn vui.
Tôi chậm bước trên đoạn đường còn lại,
Hưởng ngày vui ngắn ngủi chẳng còn bao.
Tôi vẫn tưởng tuổi già trời ảm đạm,
Xuân thiếu hoa và vắng cả tiếng cười,
Hoa không nở và cây không nẩy lộc,
Sách không lời cầm bút chẳng ra thơ!
Chợt nhận ra tuổi già lòng lắng lại,
Sống hôm nay chẳng nghĩ đến ngày mai.
Thôi không đếm tuổi đời thêm chồng chất,
Mặc ngày qua, cầm bút họa thành thơ.
Tôi cứ ngỡ tuổi già hồn băng giá,
Quên đắm mình ngắm vũ trụ đầy sao,
Tim chai đá chẳng dấy lên ngọn lửa,
Cả bầu trời u tối phủ đời tôi!
Bỗng nhìn thấy những đóa hồng đẹp nhất,
Nở vào thu bằng đôi mắt reo vui,
Hít thật sâu ôi mùi hương tỏa nhẹ,
Ướp cho đầy hương vị Tuổi Vào Thu.

=========================================================================

  
TUỔI GIÀ…
Già là một điều không thể tránh khỏi, vì đó là lẽ đương nhiên. Nhưng tuổi già cũng là một đề tài gây nhiều cảm xúc và trăn trở cho chúng ta. Trong tháng trước chúng ta đã có dịp thưởng lãm các vần thơ Đường. Hôm nay CNN mời các bạn thưởng thức 5 bài thơ Tuổi Già. Trước hết là bài thơ bằng tiếng Pháp có tên Je croyais que vieillir …của Nữ thi sĩ Marcelle Paponneau. Bà đã 77 tuổi và gần như mù loà, thế nhưng đã đạt được nhiều huân chương và khoảng 192 bằng khen thưởng.
Sau đó có nhiều nhà thơ dịch sang tiếng Việt hoặc hoạ lại thành những bài thơ phản ảnh phần nào tâm tư của người già.

***
Ta cứ ngỡ tuổi già toàn tẻ nhạt,
Ngại bốn mùa năm tháng lướt qua nhanh,
E gió mưa ủ dột đáy lòng ta,
Ngại tóc thưa, da mồi trên gương mặt.
Bỗng chợt thấy già nua nào có tuổi,
Chẳng buồn lo, hân hoan lòng tràn ngập.
Ngày tháng trôi, ra đi từng bước nhỏ,
Tuyệt vời thay, ngăn ngắn một ngày qua.
Ta cứ ngỡ tuổi già trời ảm đạm,
Xuân không hoa, miệng thiếu cả nụ cười,
Hoa biếng hát, ủ rũ lá cành khô.
Trang sách buồn, ngòi bút chừng khô mực.
Nhưng bỗng thấy tuổi già sao thanh thản,
Phút này đây, chẳng nghĩ đến ngày mai.
Đếm làm gì, năm tháng cứ trôi đi.
Mặc thời gian, nâng bút một vần thơ.
Ta cứ ngỡ tuổi già lòng héo úa,
Còn lúc nào bay bổng với trăng sao?
Tim khô cằn không một tia lửa ấm,
Sưởi lòng ta giữa khung trời giá buốt
Bỗng chợt thấy một đóa hồng nở rộ.
Say ngắm hoa rạng rỡ dưới trời thu,
Ta hít mạnh giữ lại mùi hương cũ,
Sưởi lòng ta trong những buổi chiều thu.
Hoàng Phong chuyển ngữ

***

Tôi cứ tưởng nỗi buồn tênh tuổi tác,
Tháng năm tàn gió dập với mưa sa,
Tiếng ồn ào tâm hồn ta tản mác,
Tóc bạc dần gương mặt dưới làn da.
Có ngờ đâu tuổi đời không phải vậy,
Đừng thở than cho mộng ước tàn đi,
Từng bước nhỏ hẹp dần cho ta thấy,
Nỗi mến yêu ngắn đậm tuổi xuân thì.
Với ảo ảnh một bầu trời đen xám,
Với mùa thu không hoa nở môi cười,
Với câu hát không gợi ngầm lá thắm,
Với sử xanh không bút  tả nên lời.
Nhưng đây nhé, tuổi đời thêm hiểu rộng,
Mỗi bước dồn không nghĩ đến ngày mai,
Cùng năm tháng già đi ta đâu thấy,
Ta không màn biết tuổi chốn thiên thai.
Tâm hồn ta không hề thay đổi nữa,
Ngàn trăng sao cho ước hẹn ngày mai,
Tim ta đã không còn tham mộng ước,
Khi trời trong nhẹ cuốn tháng năm dài.
Rồi ta ngắm những đóa hồng rộn nở,
Giữa mùa thu ta mở mắt nhìn đời,
Mùi thơm ngát nhẹ nhàng vương hơi thở,
Ta ôm choàng gối mộng giữa hoa rơi.
TTT(2012)

***

Tôi cứ tưởng tuổi già nhiều trầm cảm
Sợ tháng năm mưa bão sẽ cuốn đi
Làm sụp suy trí óc với những gì…
Như tóc rụng…nếp nhăn hằn trên mặt .
Nhưng thật ra già không đo bằng tuổi
Hãy vui tươi mà không phải than van
Vì thời gian quả là bạc là vàng
Quá ngắn ngủi để ta còn hưởng phước !
Tôi cứ tưởng khi già trời u ám
Tắt nụ cười..và xuân đến không hoa
Chẳng còn hương…tay run rẩy, mắt lòa
Ta sẽ trở thành con người vô dụng!
Nhưng thật ra, càng già càng thấy rộng
Sống bây giờ , không bận bịu ngày mai
Chẳng cần đếm tuổi ta và tuổi ai
Cứ vui sống,còn bao lâu không quan trọng .
Tưởng khi già tâm hồn ta thay đổi
Sẽ không còn thích ngắm những vì sao
Trái tim không còn rực nóng máu đào
Không tha thiết như ngày còn son trẻ.
Nhưng giờ đây tự mình tôi tìm thấy
Những đóa hồng đang rộ nở bên tôi
Mùi hương thơm tỏa tràn ngập đây rồi
Tôi hoan hỷ sống cuối đời tôi…thật đẹp !.
Jun, 2nd. 2012

***

Tôi nhng tưởng già làm tôi bun cáu,
S
thi gian, năm tháng, ch n ào,
S
gió mưa, s trí tu hư hao,
Tóc s
ưa st cùng nếp nhăn trên mt.
Ri tôi nhn thc già không tui tác,
Đ
ng r rên mà ta phi vui ca.
T
ng bước nh, năm tháng s thăng hoa
Thêm ng
n đp vì chng còn có my.
Tôi nhng tưởng già, bu tri đen xám,
Xuân không bông, môi ch
ng đim n cười,
Hoa thi
ếu nhc, cây cn ci mt tươi,
Sách
không chuyn, bút không gì đ viết.
Ri nhn thy già cho thêm hiu biết,
S
ng tng khonh khc không nghĩ ngày mai.
Ch
ng đếm làm chi tui tác ngn dài,
Không c
n thiết thi gian cùng bút mc.
Tôi nhng tưởng già, tâm hn đi khúc,
Không còn ng
i chiêm ngưỡng các vì sao,
Tim chai lì m
t ngn la bc cao,
Đ
i thoái hóa theo màn tri trăn tr.
Ri ý thc n hng xinh vn n
D
ưới ánh thu làm ngây ngt mt tôi.
Hít m
nh vào mùi hương du chơi vơi
Đ
cuc sng cui đi hương ngát ta.
               Githéa thoáng dch Cui thu 2012

Sưu tầm

2 nhận xét:

  1. Tôi không nhận xét mà muốn gửi tới Trang bản dịch của tôi. Hi vọng được chấp nhận.

    TÔI CỨ NGHĨ GIÀ ĐI...

    Tôi từng nghĩ già đi ôi chán ngắt
    Sợ tiếng ồn,sợ năm tháng chuyển luân
    Sợ gió mưa, sợ sa sút tinh thần
    Tóc ngả bạc và nếp nhăn trên mặt.

    Nhưng rồi nhận ra già không tuổi tác
    Rên rỉ thôi đừng mà hãy hát ca
    Cuộc sống dần dần giúp ngộ thêm ra,
    Ngày còn lại thường đẹp vì rất ngắn.

    Tôi cứ tưởng già đi đời tẻ nhạt
    Như xuân không hoa, môi vắng nụ cười
    Cây không đâm chồi, hoa chẳng thắm tươi
    Sách trống rỗng, cây bút khô mực viết.

    Nhưng rồi nhận ra già thành hiền triết
    Thời khắc qua không nghĩ đến ngày mai
    Chẳng tính thêm vào tuổi tháng năm dài
    Mặc thời gian, bút trong tay làm bạn.

    Tôi từng nghĩ già tâm hồn khô cạn
    Sẽ chẳng còn mơ mộng ngắm trăng sao
    Sẽ thiếu đi bầu nhiệt huyết thuở nào
    Thay đổi đời tôi mỗi khi u uất.

    Chợt nhận thấy những bông hồng đẹp nhất
    Vẫn nở thắm nồng mỗi độ thu sang
    Tôi hít sâu mùi hương ấy nhẹ nhàng
    Và lưu giữ cho Tuổi Thu, náo nức.
    (Phạm Thị Thật, 2017)

    Trả lờiXóa
  2. Tìm hiểu nghĩa bài thơ:
    rendrait bien maussade: trở nên buồn bực lắm.
    le tapage: sự om sòm, rầy rà.
    se dégrade: hạ xuống, nhẹ thể.
    Les cheveux clairsemés: tóc lưa thưa.
    Avoit l'avantage de: nhờ có...
    les arbres rabougris: cây cối khẳng kheo, còi cọc.
    mon cœur endurci: lòng tôi chai cứng.
    mes yeux ravis: nắm bắt, vui mừng.
    embaumer: ủ thơm.
    *
    Dịch xuôi:
    Tôi ngỡ tuổi mùa Thu, buồn bực lắm,
    E rằng mỗi mùa, những năm, sự phiền hà,
    Cơn gió to và mưa, tinh thần xuống cấp,
    Tóc lưa thưa, mặt lắm vết nhăn.
    *
    Thế rồi tôi mới biết già không có tuổi,
    Rằng không nên gào khóc, mà ngược lại hãy hát.
    Và ngay cả với những bước chân lắt nhắt, những ngày hữu ích.
    Để được lành và quá ngắn ngủi, khi tất cả đều lực bất tòng tâm.
    *
    Tôi ngỡ rằng tuổi mùa thu bầu trời xám xịt,
    Xuân không hoa, môi chẳng có nụ cười.
    Hoa không hát, cây cối khẳng kheo.
    Một quyển sách trống không có chuyện, một cây viết hết mực.
    *
    Thế rồi tôi biết già trở nên khôn ngoan,
    Rằng tôi sống trong khoảnh khắc không tư lự chi cho ngày mai.
    Rằng tôi không còn đếm nữa những năm tuổicủa minh.
    Chí ít mang theo thời gian, cây bút chì trong tay.
    *
    Tôi ngỡ là tuổi già đã biến đổi hồn tôi,
    Rằng tôi sẽ không biết ngắm những ngôi sao nữa.
    Rằng trái tim chai đá sẽ không có nữa lửa hồng.
    Mà nó biến đổi cuộc đời khi bầu trời tối tăm.
    *
    Thế rồi tôi biết rằng những đóa hồng đẹp nhất,
    Nở rộ về mùa Thu và tươi cười dưới đôi mắt tôi.
    Tôi hít thật sâu mùi hương dịu dàng mà tôi cả gan,
    Giữ để ủ thơm mùa Thu của đời tôi.
    ***

    Dịch thơ, Ngân Triều.
    Cứ ngỡ tuổi mùa Thu, buồn bực lắm,
    Mùa với năm rối rắm sự phiền hà,
    Hồn co ro khi trời lắm phong ba,
    Lưa thưa tóc, mặt đầy chân chim bám.
    *
    Thế mới biết già rồi không có tuổi,
    Khóc mà chi hãy hát buổi Thu tàn,
    Lê bước chân lắt nhắt, những ngày an.
    Lực bất tòng tâm, đẹp xinh, dù ngắn ngủi,
    *
    Ngỡ tuổi mùa Thu bầu trời ảm đạm
    Xuân không hoa, môi chẳng có nụ cười.
    Hoa không hát, cây gầy trơ nhánh thảm,
    Sách trống không, viết mực hết. Thôi rồi!.
    *
    Rồi tôi biết già trở nên người trí,
    Khoảnh khắc riêng chẳng nghĩ cho ngày mai.
    Không hoài công đếm năm tuổi đời dài,
    Ít có thời gian, trong tay cây bút.
    *
    Cứ ngỡ tuổi già tâm hồn biến đổi,
    Sẽ không còn ngắm nổi những ngôi sao.
    Trái tim chai không có lửa dạt dào.
    Lửa đổi đời khi bầu trời tăm tối .
    *
    Rồi tôi biết những đóa hồng đẹp nhất,
    Nở rộ về Thu, đôi mắt tôi cười.
    Hương hoa dịu dàng ngất ngây gom hết,
    Gom hết ươm thơm, ngày xế Thu rồi.

    Trả lờiXóa