Vấn vương, thơ cảm đề của Mặc Hiền.

 Mời bạn xem 1 bài thơ cảm đề khác về truyện "Còn Vương" của Ngân Triều được trích trong tác phẩm "Giai điệu Hồ Xuân Hương, Bà Chúa Thơ Nôm" cùa Ngân Triều, nxb CLB Hội CGC Huyện Đức Hòa, tháng 11/2011.
(Ghi chú: Tên nhân vật và "tôi" trong truyện đều là hư cấu).
*

Vấn vương

Thơ Mặc Hiền, Phạm Văn Rã

Cảm đề khi đọc “Còn Vương” của Ngân Triều.

*

Cảm ơn anh, cảm ơn thời gian,

Cảm ơn cả những hoàng hôn không đợi.

Cảm ơn anh, bóng mây chìm nổi,[1]

Cảm ơn đời dâu bể đa đoan.

*
          Và cảm ơn anh nhắc lại tên tôi,

Chắc cũng đủ xao lòng đôi trang giấy,

Con thuyền xưa đã cuối trời êm ái,

Xuân Triều đâu? Anh hỡi! Ngân Triều ơi!

*

Đem lãng quên anh gom trả lại đời,

Tôi yêu anh chập chờn [2] trong giấc ngủ,

Để quạnh hiu soi bóng buồn xa xứ,

Để bồi hồi [3] trong tuyết lạnh đơn côi.

*

Xin gởi trao anh tất cả ngọt bùi,

Hãy trả tôi những điều cay đắng.

Để dư ba [4] cuối biển đời quên lãng,

Miên man[5] hằng vương vấn tiếng chơi vơi.[6]

 

***
Ảnh minh họa

Để dư ba cuối biển đời quên lãng,

                   Miên man hằng vương vấn tiếng chơi vơi.

          Mặc Hiền

 

---

[1] bóng mây chìm nổi: lấy ý từ tứ thơ ứng khẩu của Lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đỉnh Chi, 莫挺之 (1272 - 1346). Trong thời gian sứ bộ lưu ở Đại Đô, có một công chúa nhà Nguyên chết, sứ thần Việt Mạc Đĩnh Chi được cử đọc một bài văn tế mà trong đó chỉ có 4 chữ nhất. Ông ung dung ứng khẩu đọc:

青天一朵雲 Thanh thiên nhất đóa vân
烘爐一點雪 Hồng lô nhất điểm tuyết
上苑一枝花 Thượng uyển nhất chi hoa
瑤池一片月 Dao trì nhất phiến nguyệt
噫雲散雪消花殘月缺 Y! Vân tán, tuyết tiêu, hoa tàn, nguyệt khuyết!

Nghĩa là:

Một đám mây giữa trời xanh
Một bông tuyết trong lò lửa
Một cánh hoa trong vườn thượng uyển
Một vầng trăng trên mặt hồ
Ôi! mây tản, tuyết tan, hoa tàn, trăng khuyết!

Triều đình nhà Nguyên rất khâm phục. Tuy nhiên trên thực tế, bài văn tế này là của một tác giả Trung Quốc, sống ở thời Tống và người đời sau đã đem gán cho Mạc Đĩnh Chi cách sau đời Tống đến trên ba thế kỷ, đã tạo thành một chuyện giai thoại.

Mặc Hiền sử dụng bóng mây chìm nổi, “thanh thiên nhất đóa vân” là muốn nói anh là người duy nhất em thương. (Theo Wikipedia)

[2] chập chờn: trạng thái không cố định, dứt khoát như trong lòng có điều không yên, không ngủ được; giấc ngủ bập bồng không thẳng giấc.

Chập chờn cơn tỉnh cơn mê,

Rốn ngồi chẳng tiện, dứt về chỉn khôn

ĐTTT, Nguyễn Du, câu 165-166.

[3] bồi hồi: Chỉ trong lòng bồn chồn khiến nghĩ đi nghĩ lại không thôi.

Lòng thơ lai láng bồi bồi,

Gốc cây lại vạch một bài cổ thi.
ĐTTT, Nguyễn Du, câu 131-132

[4] dư ba: 余波, tiếng sóng nhỏ còn cảm nhận được, còn đọng lại trong tim.

[5] Miên man: 綿蠻, tiếng chim hót líu lo, tiếng nọ dính với tiếng kia — Tiếp nối không dứt hết cái này tới cái kia, hết chuyện này tới chuyện kia. Mãi luôn, mãi hoài, mãi mãi, liên tiếp vô cùng, không bao giờ dứt.

[6] tiếng chơi vơi: âm thanh xao động làm cho lòng ngơ ngẩn, thẫn thờ khi cảm nhận.