Giả sử có câu viết như sau: "Gia Định báo là tờ báo đầu tiên bằng chữ Quốc ngữ, ra mắt vào năm 1865 tại thành phố HCM". Khỏi nói, biết ngay là sai lè lè. Hồi năm 1865 làm gì có tên "thành phố HCM" (danh xưng này chỉ có từ năm 1976 trở lại đây thôi), viết đúng thì phải ghi (trong câu trên): "tại SÀI GÒN".
Còn câu thứ nhì này thì tôi đọc thấy người ta ghi "Hình ảnh Nam Bộ" - trong đó đưa lên hình ảnh nhà xưa ở Sài Gòn năm 1860, khẩu đại pháo ở Vũng Tàu năm 1890, Vĩnh Long năm 1905, hình ảnh nghệ sĩ Năm Phỉ 1936... Quý bạn thấy viết sai chỗ nào rồi chớ? Những năm đó miền Nam đâu kêu bằng "Nam Bộ", viết đúng thì phải ghi là NAM KỲ!
Bởi vì danh xưng "Nam Bộ" chỉ mới xuất hiện mãi sau này mà thôi, từ tháng 3 năm 1945. Sau cuộc đảo chánh Pháp, Thống sứ Nhựt Bổn Nishimura đã bức tử danh xưng "Nam Kỳ" mà đổi sang tên là "Nanbu" (viết bằng chữ Hán: 南 部; nên nhớ người Nhựt đặt tên / đặt địa danh bằng Hán tự: Kanji).
Danh xưng "Nanbu" 南 部, đọc theo âm Việt-Hán là "Nam Bộ".
(chánh phủ Trần Trọng Kim ra đời dưới sự bảo trợ của Nhựt Bổn, thành thử cũng dùng cách gọi "Nam Bộ"...)
Một số người biện bạch việc dùng danh xưng "Nam Bộ" - mỗi khi trưng dẫn, triển lãm hình ảnh hoặc viết sách khảo cứu về giai đoạn khai hoang rồi mở mang vùng đất phương Nam trước đây - là vì... nói cho cùng, bây giờ đã đổi tên thành Nam Bộ rồi, nên gọi "Nam Bộ" luôn cho tiện, cũng đâu gì sai.
SAI chớ sao không!
Xin trở lại phần đầu , "Gia Định báo ra mắt năm 1865 tại tpHCM" là một câu viết sai lè ra. Đó, bạn đâu thể lấy lý do Sài Gòn ngày trước bây giờ đã đổi tên sang "thành phố HCM", nên gọi "tpHCM" luôn cho tiện mà bất chấp thời điểm trong lịch sử!
Diễn biến, sự kiện nào xảy ra tại đô thị lớn nhứt nước VN từ trước 30/4/1975 thì chúng ta KHÔNG THỂ ghi: "xảy ra tại tpHCM".
Cũng vậy, những diễn biến, sự kiện nào xảy ra ở vùng đất phương Nam trước tháng 3/1945 thì chúng ta KHÔNG THỂ ghi: "xảy ra tại Nam Bộ" (mà cần phải ghi là "Nam Kỳ").
Đó là chưa kể, nếu kỹ lưỡng hơn nữa về phân vùng lãnh thổ thì chỉ những miền đất nào ở miền Nam trong giai đoạn 1954-1975 mà thuộc về Cộng hòa miền Nam VN (Mặt trận GPMNVN) thì mới dùng cách gọi "Nam Bộ". Còn hết thảy các tỉnh, thành phố phương Nam mà thuộc về thể chế Việt Nam Cộng hòa cai quản, dùng cách gọi cho đúng với bối cảnh thời gian lịch sử bấy giờ, là: "Nam Phần".
Lịch sử không nên nhìn lớt phớt, gọi đại gọi bừa phứa cho xong. Mà phải gọi cho "ăn khớp" với bối cảnh không gian & thời gian.
Xin phép nhắc riêng cho những thế hệ sinh trưởng sau năm 1975, hãy chịu khó tìm hiểu lịch sử để đừng nói quàng xiên - mà tôi từng nghe không ít lần - "Nam Kỳ là tên của Tây đặt ra" (?). Hãy nhớ tiền nhân người Việt của chúng ta khi định cõi phương Nam, đã gọi vùng đất yêu quý này là: NAM KỲ!
NAM KỲ 南 圻 là tên gọi dưới thời vua Minh Mạng vào năm 1832, bấy giờ chia ra 6 tỉnh (nên còn gọi "Nam Kỳ lục tỉnh"). Tức tên gọi Nam Kỳ đã có từ nửa thế kỷ trước khi người Pháp đặt chế độ cai trị toàn bộ vùng đất phương Nam này (năm 1884).
Người Pháp hồi đó bèn dựa theo ranh giới địa chính vùng đã có sẵn từ Nhà Nguyễn mà đổi thành tên tiếng Pháp ráo trọi: Nam Kỳ đổi thành "Cochinchine", Trung Kỳ kêu bằng "Annam", còn Bắc Kỳ là "Tonkin".
Nguyễn- Chương Mt
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét