Thứ Năm, 8 tháng 4, 2021

Đã trót yêu rồi/ thơ VKP Đạm Phương, lời bình Ngân Triều

 Ñaõ troùt yeâu roài [Đã trót yêu rồi]

Vkp Ñaïm Phöông [VKP Đạm Phương]
Cảm tác qua bài: Còn vương nỗi nhớ, Hải Vân.
Em tưởng đâu rằng sẽ ghét anh
Nhưng sao vẫn nhớ, nhớ vô ngần
Nhất là những lúc mưa buồn vắng
Nức nở âm thầm, lệ chảy quanh
*
Mưa bụi đô thành mưa quá lâu
Khóc than tiễn biệt mối tình đầu
Mưa vui với kẻ nhiều hạnh phúc
Nhưng lại làm đau kẻ khổ sầu
*
Em có ngờ đâu chuyện chúng mình
Ngày nay dang dở bởi lầm tin
Lời anh hay nói thề chung lối
Nên để giờ đây khóc tuyệt tình
*
Vừa biết tình yêu là ảo ảnh
Thì trót yêu rồi biết nói sao?
Cố quên nhưng vẫn càng thêm nhớ
Vì trót yêu rồi biết nói sao???
*
Lời Bình: Ngân Triều
Chị Đạm Phương [32] và các bạn thân mến,
Qua bài thơ nầy, tiếng thơ của chị đã đồng thanh [33] với Chị Hải Vân... có thể là một tiếng nói đồng cảm của những tâm tình đồng đồng hội, đồng thuyền. Khi tình yêu là một tiếng sét không cưỡng lại được, ta phó mặc cho tiếng nói thổn thức của con tim... Đã trót yêu rồi thì phải cam chịu và đành lòng như đón nhận một mệnh số tất định; phiêu lưu trong cuộc tình thì làm sao biết được ngày mai vì yêu nhau là một chuyện còn hôn nhân là một chuyện khác.
(1) Bốn câu đầu là tâm lý thiên phú của nữ giới khi đã yêu:
Em tưởng đâu rằng sẽ ghét anh
Nhưng sao vẫn nhớ, nhớ vô ngần
Nhất là những lúc mưa buồn vắng
Nức nở âm thầm, lệ chảy quanh
Quả rất là chân thực và đa tình... Tưởng là ghét nhưng không thể ghét. Tương tự, tưởng là quên đi nhưng sao vẫn nhớ mà nhớ vô ngần, [34] rồi nức nở trong tiếng thổn thức từng cơn, không thể ngăn lại hay kìm được... do quá xúc động, âm thầm lặng lẽ, một mình mình biết, một mình mình hay, không thể tỏ lòng cho ai biết cả! Nhất là những lúc cô đơn, mưa buồn, hiu quạnh và những giọt tủi ... ướt mi chảy quanh.
Bốn câu thơ cực tả chiều sâu tâm lý nữ giới rất hay, như có ai đó đã nói: "Con gái nói có...là không" và ngược lại... được tác giả biểu đạt khá chân thật, nếu không nói, rất duyên dáng, trữ tình.
(2) Đọc tiếp, mưa thì cảnh buồn cũng như tâm hồn tôi, khi tình yêu trắc trở, chia xa, anh đi đường anh, tôi đường tôi, [35] khi mối tình đầu đà như cánh chim bội bạc vút bay khỏi khung trời thương nhớ:
Mưa bụi đô thành mưa quá lâu
Khóc than tiễn biệt mối tình đầu
Mưa vui với kẻ nhiều hạnh phúc
Nhưng lại làm đau kẻ khổ sầu
Mưa, một ẩn dụ cho tâm trạng thầm kín của tác giả. Mưa bụi đô thành... mưa quá lâu, mưa ngoài phố, như mưa trong lòng tôi... để tiễn biệt mói tình đầu.
Phải chăng tứ thơ trên cũng đồng điệu như tứ thơ “Il pleure dans mon coeur” của Paul Verlaine (1844-1896), thi sĩ Pháp nổi tiếng thế kỷ XIX...
+ Il pleure dans mon coeur,
Comme il pleut sur la ville.
Quelle est cette langueur!
Qui pénètre mon coeur.
*
Ô bruit doux de la pluie
Par terre et sur les toits!
Pour un coeur qui s’ennuie.
Ô le chant de la pluie!
*
Il pleure sans raison
Dans ce coeur qui s’écoeure.
Quoi! Nulle trahison?
Ce deuil est sans raison.
*
C’est bien la pire peine
De ne savoir pourquoi
Sans amour et sans haine
Mon coeur a tant de peine!
Paul Verlaine (1844-1896)
***
Xin dịch khổ thơ đầu:
+ Il pleure dans mon coeur,
Comme il pleut sur la ville.
Quelle est cette langueur!
Qui pénètre mon coeur.
*
Trời mưa trong tim tôi
Trời mưa trong tim tôi,
Như mưa ngoài đường phố
Nỗi buồn nào không thôi
Day dứt mãi lòng tôi?
Thái Bá Tân dịch
*
Mưa trong lòng
Như mưa ngoài thành phố
Niềm khắc khoải nào
Đang lẻn vào tim tôi?
Yên Hà dịch
*
Bao giọt đắng lòng tôi,
Mưa rơi rơi, thành phố
Nỗi buồn tênh vời vợi,[36]
Chở hồn tôi chơi vơi.
Ngân Triều dịch
Mưa là vui với những kẻ hạnh phúc, còn mưa đối với tôi chỉ là những nỗi da diết của một khung trời mưa buồn vời vợi thương đau…
(3) Tiếp theo: Lý do và đau khổ trong tình yêu dang dở:
Em có ngờ đâu chuyện chúng mình
Ngày nay dang dở bởi lầm tin
Lời anh hay nói thề chung lối
Nên để giờ đây khóc tuyệt tình
Đó là "Em có ngờ đâu" về chuyện của chúng mình. Bởi em lầm tin anh, cho nên bây giờ phải khổ đau trong dang dở. Dù anh đã thề thốt (thề chung lối) nhưng đó chỉ là những lời mật ngọt! Thế là, tình yêu...đà đi mất... anh nỡ rẽ dây cương biến mất phương nào?! [37]. Để cho em lạc lối, bơ vơ trong đẫm lệ, hiểu ra là đã bị phụ bạc, dứt tình (khóc tuyệt tình). Đó chính là những nỗi đắng lòng trong hối tiếc, do lầm lỡ, cả tin của một người con gái chân thành thơ ngây...
(4) Cuối cùng, một bài học trong tình trường đầy vị đắng, nhưng vẫn yêu thương, cam phận:
Vừa biết tình yêu là ảo ảnh
Thì trót yêu rồi biết nói sao?
Cố quên nhưng vẫn càng thêm nhớ...
Vì trót yêu rồi biết nói sao???
Khi đã trót yêu rồi, nhưng thực chất tình yêu đó mong manh, mchỉ là ảo ảnh, nên hối tiếc...trong cố quên... vậy mà không thể nào quên được mà vẫn càng thêm nhớ... Đã yêu, phải chăng "Đố ai gỡ mối tơ mành cho ra"!
Hai câu thơ nhấn mạnh, láy đi láy lại giai điệu nỗi lòng mình, trong khuôn khổ của một luận cứ cam chịu và đành lòng (cam lòng)… theo lý lẽ của con tim: dẫu rằng tình anh là giả dối, nhưng đã yêu anh rồi, em biết phải nói gì đây? Làm sao nói được nên lời! Vì trót yêu rồi biết nói sao? Dan díu một mối tơ lòng, mà không thể nào gỡ rối! Cố quên nhưng vẫn càng thêm nhớ… Phải chăng yêu là khổ đau:
L'amour est un champs parsemés des fleurs,
Personne n'y entre de verser des pleurs
Tình yêu, rục rỡ đồng hoa,
Không ai vào đó, khỏi sa lụy sầu.
Đau khổ quả là qui luật muôn thuở của tình yêu? Đã trót yêu rồi phải chăng ngoài đau khổ thông thường, bài thơ còn ánh lên một điểm sáng le lói nhưng dễ thương về nỗi niềm của tình yêu trắc trở, chia ly? Cho dẫu là nạn nhân của kẻ bạc tình nhưng người con gái vẫn mãi thương nhớ mối tình đầu thơ mộng. Điều đó không chỉ là dư ba đồng vọng của tiếng tơ lòng não nuột riêng tư, cất cao một tứ thơ đa sầu đa cảm, trầm lắng bằng những âm vực khả ái mà còn là một điệp khúc bất hủ, văng vẳng một tiếng nói chung thiết tha của tình sử, đường trần.
*
Ghi chú:
[32] Vkp Đạm Phương, nhà thơ, quê Tây Ninh, CHS Tây Ninh, học cùng lớp IB với NT, năm học 1962-1963 Trường THCL Tây Ninh; Tốt nghiệp ĐH Luật Saigon; nguyên CGC, hiện sống tại Quận Bình Thạnh, TPHCM.
[33] Đồng thanh tương ứng: vật có cùng tiếng thì cùng ứng đáp với nhau; như một con gà, con chim khi nó cất tiếng gáy thì các con khác cùng gáy hòa theo. Tương tự Đồng khí tương cầu: Những vật có cùng khí chất thì tập trung cùng nhau. Ý nói: Người hay vật có cùng bản chất thì ứng hiệp nhau. Ở đây là sự đồng cảm tâm tình phụ nữ với nhau.
[34] Nhớ vô ngần là nhớ cực kỳ sôi nổi, nhớ vô cùng, không gì bằng.
[35] Anh đi đường anh, tôi đường tôi,
Tình nghĩa đôi ta có thế thôi.
Đã quyết không mong sum họp mãi.
Bận lòng chi nữa lúc chia phôi?
Giây phút chạnh lòng, Thế Lữ, cảm đề tác phẩm Đoạn Tuyệt của Nhất Linh.
[36] Quelle est cette langueur!
Xin dịch là Buồn tênh vời vợi!
langueur! Nf, Là sự mòn mỏi, rũ liệt; sự mỏn sức, lừ đừ. (Từ điển Nouveau Dictionnaire Francais-Annamite, J Masseron), NT .
Nàng càng thổn thức gan vàng,
[37] Sở khanh đã rẽ dây cương lối nào.
Một mình không biết làm sao,
Dặm rừng bước thấp bước cao hãi hùng.
Kiều, câu 1124-1128
Sở Khanh âm mưu cùng Tú Bà, hứa giải thoát cho Kiều bằng cách lừa gạt đưa Kiều đi trốn nhưng giữa đường hắn quất ngựa trốn tránh; Kiều bơ vơ, bị Tú bà bắt lại và buộc phải tiếp khách ở lầu xanh.
Không có mô tả ảnh.
Bảy Ngận Ngân Triều, Hồ Thị An và 32 người khác
17 bình luận
1 lượt chia sẻ
Thích
Bình luận
Chia sẻ

17 bình luận

Người đăng: vào lúc
Nhãn:

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)